Güneydoğu’da, ezan ve çan sesinin birbirine karıştığı, dillerin ve dinlerin kenti olarak bilinen Mardin’de, herkes 1963 yılında tepesine konulan NATO radarı nedeniyle halka kapatılan Mardin Kalesi’nin ne zaman turizme kazandırılacağını konuşuyor.
Kalenin yaklaşık 3 bin yıllık geçmişi var.
AK Parti Milletvekili Orhan Miroğlu, kalenin halka açılması için Cumhurbaşkanı, Başbakan, Milli Savunma ve Milli Eğitim Bakanlığı’na mektuplar yazdı. Miroğlu, mektubunda Mardin’in, tıpkı Kudüs ve Venedik gibi, UNESCO Dünya Kültür Mirası’nı çoktan hak eden bir şehir olduğunu, ancak 30 yıldır devam eden terör saldırılarıyla anılmasının bu şehrin sahip olduğu tarihi mirasın hem dünyada, hem Türkiye’de keşfedilmesini engellediğini söyledi.
“Kalenin halka ve dünyaya kapalı kalması insanı hayıflandırır”
Mektubunda, teröre karşı son iki yıldır başarılı bir mücadele yürütüldüğünü, hem kentte, hem de bölgede kayda değer bir normalleşme ve turizm hareketliliği başladığını vurgulayan Miroğlu şu ifadeleri kullandı:
“Mardin, tarihi ve kültürel dokusuyla, sadece ülkemizin değil, kanın ve savaşların bir türlü sona ermediği Ortadoğu’nun da barış modeli olabilecek dinamiklere ve mirasa sahip bir şehrimizdir. Ve Mardin şehri, her şeyden önce, Mardin Kalesi demektir. Mardin Kalesi’ne çıkıp, uçsuz bucaksız Mezopotamya ovasına baktıktan sonra, insan nasıl olur da Mardin Kalesi’nin hala vatandaşlara ve dünyaya kapalı olmasına gerçekten hayıflanır ve üzüntü duyar. Kalede yürütülen kazı çalışmalarında ortaya çıkarılan buluntular, Ortaçağ İslami dönem karakterlidir. Bu buluntular, Emeviler, Eyyubiler, Artuklular, Memlüklüler, İlhanlılar, Akkoyunlular ve Osmanlılar dönemine tarihlenmiştir. Ama kalenin gerçek tarihi, kazı çalışmalarının tamamlanmasıyla ortaya çıkarılacaktır. 1963 yılına kadar halka açık olan Mardin Kalesi, bu tarihten sonra NATO anlaşmaları çerçevesinde inşa edilen radarla beraber halka kapatılmıştır. O tarihten sonra da kale, Milli Savunma Bakanlığına bağlı askeri bir alan olarak değerlendirilmiştir.”
2008 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Milli Savunma Bakanlığı arasında başlayan yazışmaların henüz sonuç vermediğini vurgulayan Miroğlu mektubunda şunları söyledi:
“Kültür ve Turizm Bakanlığımız, Kale’nin Turizm bakanlığına devredilmesi amacıyla 2008 yılında talepte bulunmuştur. Milli Savunma Bakanlığı, buna karşı aynı mevkide yer alan Cuma Tepe’de bir radarın inşa edilmesi halinde bu talebin karşılanacağı cevabını vermiştir. Üç yıl sonra da, Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan, Başbakan olarak 7 Haziran 2011’de Mardin mitinginde halka yaptığı hitapta, kalenin turizme açılması için talimat verdiğini açıklamış ve şöyle demiştir: ‘Talimatı verdim. Hava Radar Komutanlığı, başka bir yere taşınacak’. Bu açıklamadan sonra, iki bakanlık arasındaki yazışmalar yeniden başlamış, ama bugüne kadar sonuç alınamamıştır. Mardin Kalesi’nin Kültür-Turizm Bakanlığı’na devredilmesi, bu alanın bir ‘Arkeoloji Parkı’ haline gelmesi, Mardin’in UNESCO dünya mirası listesine girmesi için de son derece önemlidir.”
“Ya taşınacak ya da radar dışındaki alan halka açılacak”
Mardin Kalesi’nin halka açılması için çalışmalar devam ediyor. AK Parti Milletvekili Miroğlu, kaledeki radarın ya taşınacağını ya da radarın bulunduğu kısım dışında kalan kalenin yüzde 80-90’lık kısmının halka açılacağını belirtti.
“Kaledeki radar, 1950’lerin teknolojisi ile yapılmış. Şimdi Suriye sınırında yapılan duvarlarla birlikte modern teknoloji ile aynı işlevi görecek sistemler kuruluyor. Kalenin halka açılması için Milli Savunma Bakanlığımızın çalışması sürüyor. Kaledeki radar ya başka yere taşınacak, ya da ilk etapta kelenin büyük kısmı halka açılacaktır. Bölgede yaşanan terör ve güvenlik sorununu, bu kalenin halka açılmasını güvenlik ile bağdaştıran bürokratik bir direnç var sanki. Ama artık bölgede güvenlik ve terör sorunu büyük ölçüde aşılmıştır. Mardin Kalesinin halka açılması ve turizme kazandırılması önünde hiçbir engel yoktur. Yapılan çalışmaları takip ediyorum ve kısa zamanda sonuç vereceğini umuyorum.”
Genelkurmay’dan bir heyet, kalede inceleme yapmış
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın kalenin kendilerine devredilmesi için Milli Savunma Bakanlığı’na başvuru yapması ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kalenin halka açılması için talimat vermesinin ardından Genelkurmay Başkanlığı’ndan bir heyetin bir süre önce kente gelerek kalede incelemelerde bulunduğu belirtildi. Mardin Kalesi ve radarın taşınması düşünülen Cuma Tepesi’nde (Şeyh Şeran) uzmanların inceleme yapıp, ölçümler yaptıkları kaydedildi. Uzmanların, incelemenin ardından hazırlayacakları raporu Milli Savunma Bakanlığı’na sunacakları bildirildi.
Kaynak: DHA
